Tüketicilerin korunmasına yönelik kanun teklifi kabul edildi

TBMM Genel Kurulu'nda, 'Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi' kabul edildi.

14 maddelik kanun ile birlikte tüketici ve konut verileri, doğrudan satış sistemleri, ticari, reklam, hafif ticari uygulamalar ile ilgili idari düzenlemeler yapılacak.

Buna göre, kredi veren ile tüketiciler arasındaki sözleşmelerin şekil şartı, bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden gerçekleştirilebilecek. Tüketici kredisi sözleşmesi yazılı veya mesafeli olmadığı müddetçe geçerliliği olmayacak. Tüketici kredisi sözleşmelerine bağlı diğer işlemlerin de dijital ortamlardan yapılabilmesinin önü açılıyor. Vatandaşların belirli süreli kredi sözleşmesine ilişkin hesap, tüketicinin aksine yazılı veya kalıcı veri saklayıcısıyla talebi olmaması halinde kredinin ödenmesi kapanacak. Aynı maddeler, konut finansmanı kuruluşları ile tüketiciler arasındaki sözleşmeler için de geçerli olacak. 

REKLAM VE HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALARA VERİLEN CEZALAR ARTIRILIYOR

Reklam ve haksız ticari uygulamalar hakkında belirlenmiş olan idari para cezaları artılacak. Buna göre haksız ticari uygulama hükümlerine uymayanlar için 3 aya kadar haksız uygulamanın tedbiren durdurulması yaptırımı veya 60 bin Türk Lirasından, 600 bin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanacak. Aykırılık ülke genelinde gerçekleşmiş ise 600 bin Türk Lirasından, 6 milyon Türk Lirasına kadar ceza uygulanacak. Denetimlerde yetkili ve görevli kişi veya kuruluşlara her türlü bilgi ve belgenin doğru olarak gösterilmemesi durumunda 7 gün için içinde bilgi ile belgelerin doğru olarak verilmesi, yerinde inceleme imkanının sağlanması istenecek. Bu imkanının sağlanmaması ve aykırılığın devam edilmesi durumunda ise 80 bin Türk Lirasından az olmamak üzere aykırılığın gerçekleştiği tarihten bir önceki mali yıl sonunda oluşan yıllık gayrisafi gelirlerinin yüzde 1'i oranında idari para cezası verilecek. Reklam Kurulu ise aykırılığın haksızlık içeriği, menfaat ve neden olduğu zararın büyüklüğü gözetilerek para cezası verme yetkisi verilecek. 

BAKANLIK, TÜKETİCİLERİN BİLGİLENDİRİLMESİ İÇİN SİSTEMİ KURACAK

Öte yandan, kanunla doğrudan satış şirketlerinin sermaye şirketi olması ve yönetmelikle belirlenen koşulları sağlamakla yükümlü olacak. Doğrudan satış sistemi elde edilecek kazancın ağırlıklı olarak sisteme yeni doğrudan satıcılar kazandırılması ve bu sayede ortaya çıkan menfaatlerin dağıtılması üzerine kurulmaması, mal veya hizmetin tüketicilere satışını esas alması gerekecek. Doğrudan satış sistemi kapsamında mal veya hizmet satın alan tüketici 30 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin cayma hakkına sahip olacak. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirim bu süre içerisinde satıcıya veya şirkete yöneltilmesi yeterli olacak. İlgili bakanlık ise tüketicilerin bilgilendirmesini, talep ve bildirimlerini iletebilmesini sağlayacak sitemi kuracak. 

ELEKTRONİK TİCARETE İLİŞKİN HÜKÜMLER

Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların pazar yerleri üzerinden yurt dışına yapılan satışlar ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının teşvik belgesiyle gerçekleştirilen yatırım harcamalarının toplamının iki katı, lisans ücretinin hesaplanmasına esas teşkil eden net işlem hacminden indirilecek.

Adil rekabet ortamının ve sektörün çok oyunculu yapısının korunması amacıyla yapılan düzenlemeyle tanınan indirim imkanından yararlanılabilmesi için elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının net işlem hacminin, kanun kapsamında yer alan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların net işlem hacimlerinin toplamını ifade eden ve Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS) verileri kullanılarak Bakanlıkça hesaplanan elektronik ticaret hacminin yüzde 20'sini aşmaması şartı getirildi.

2024 yılına ilişkin lisans ücretinin hesaplanmasında uygulanmak üzere elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının pazar yerleri üzerinden yurt dışına yapılan satışlar ile yatırım teşvik belgesi alınarak gerçekleştirilen yatırım harcamaları toplamının 4 katı, 2025 yılına ilişkin lisans ücretinin hesaplanmasında ise söz konusu satış ve harcamaların 3 katı net işlem hacminden indirilecek.

Bu hükümler, 1 Ocak 2024 tarihinden özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler için 2024 yılında başlayan hesap döneminden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.

3 YENİ MADDE EKLENDİ

Genel Kurul'da kabul edilen AKP'nin önergesiyle kanuna, Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşmeleri ertelenen Savunma Sanayii ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin bazı maddelerinin de içinde olduğu 3 yeni madde eklendi.

Vergi Usul Kanunu'nda yapılan değişikliğe göre, düzenleme kapsamındaki muhasebe standartları uyarınca "yapılmakta olan yatırımlar" hesabında takip edilen tutarların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması sonucunda oluşan ve bu hesabın alt hesabında izlenen düzeltme farkları, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilecek ve dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacak.

Özel fon hesabında bulunan bu tutarlar, yatırımın tamamlanarak ilgili iktisadi kıymetin aktifleştirilmesi gereken dönemle bu dönemi takip eden 4 hesap dönemi içerisinde eşit taksitler halinde dönem kazancının tespitinde dikkate alınacak. Bu düzenleme uyarınca özel fon hesabında izlenen ve dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayan tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılacak. Bu hesaplarda izlenen tutarlara ayrıca enflasyon düzeltmesi uygulanmayacak.

Yatırım döneminde veya iktisadi kıymetin aktifleştirilmesinden sonra işin bırakılması veya özel fon hesabında izlenen söz konusu tutarların bir kısmının veya tamamının başka bir hesaba nakledilmesi ya da işletmeden çekilmesi hallerinde, bu düzenleme uyarınca dönem kazancında dikkate alınmayan tutarlar; işin bırakıldığı veya özel fon hesabının kısmen veya tamamen bu bent hükümlerine aykırı şekilde kullanıldığı dönemin kurum kazancının tespitinde dikkate alınacak.

Halihazırda geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kar/zarar farkının vergiye tabi kazancın tespitinde dikkate alınmayacağı mükellef grubuna; tasfiye ve iflas hallerindeki şirketler ile Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları da dahil ediliyor. Kapsama dahil edilen mükelleflerin hangi dönemden itibaren enflasyon düzeltmesinden kaynaklı kar/zarar farklarını vergiye tabi dönem kazancının tespitinde dikkate almayacakları, hangi durumlarda ise söz konusu düzeltme farklarının vergi matrahının tespitinde dikkate alınacağına yönelik hüküm altına alınıyor.

SAMSUN'DA YENİ OSB KURULABİLMESİ İÇİN DÜZENLEME

Kıyı Kanunu'nda yapılan değişiklikle Samsun'da sınır ve koordinatları belirlenen alanda imar planı kararıyla Organize Sanayi Bölgesi (OSB) kurulabilecek. (HABER MERKEZİ)