IKEA: Sendikalaşmanın engellenmesi konusunda hata yaptık

Murat KUSEYRİ
Stockholm

Uluslararası mağazalar zinciri IKEA’nın Basın Şefi Josefin Thorell, IKEA’nın sendika karşıtı çalışmalarına yönelik eleştirileri cevaplarken Türkiye’de hata yaptıklarını kabul ederek “Örneğin Türkiye’de yapılan hatalardan ders çıkarmak oldukça önemli. Aynı şeylerin başka ülkelerde olmaması için önemli” dedi.

İsveç’te günlük yayımlanan Dagens Nyheter Gazetesinde yayımlanan “IKEA sendikal çalışmalara karşı faaliyet yürütmekte suçlanıyor” başlıklı makalede, IKEA’nın son yıllarda ABD’de yan şirketi Swedwood’da çalışanların sendikada örgütlenmesini engellediği, Fransa’da üst düzeyde yöneticilerin çalışanlara yönelik ajanlık çalışmaları yürüttükleri için işlerine son verildikleri, Hollanda ve Belçika’da IKEA’nın taşeron firmalarının şöförleri düşük ücretle çalıştırdıklarına dikkat çekiliyor.

IKEA’nın işyerlerinin İsveç ve Avrpa’nın kuzeyindeki ülkelerde örnek işyeri olarak gösterilirken dünyanın diğer ülkelerinde sendika karşıtı bir tutum takındığı belirtilen makalede, Kanada’da lokavt uyguladığı için 7 aydır ücretlerini alamayan IKEA emekçilerden söz ediliyor.

IKEA’da örgütlü sendikaların oluşturduğu UNI Global adına Kanada’daki görüşmeleri yürüten Alke Boessiger, “IKEA  yeni toplu sözleşmeyi imzalamamak için işçileri kapının önüne koydu. Avrupa’da böylesi bir şey yaptığını görmedik” derken IKEA Group’un Basın Şefi Josefin Thorell, “Biz çeşitli çözüm önerilerini gündeme getirdik ama ne yazık ki sendika reddetti” diyerek  anlaşmazlığın sorumluluğunu sendika ve işçilere yıkmaya çalışıyor. Yapılan 4 ayrı oylamada çalışanlar işverenlerin daha önceki sözleşmelerde kazandıkları hakları ortadan kaldırmasına hayır demişlerdi.

IKEA’nın yerinden ve yerel düzeyde yönetildiğini öne süren Thorell, IKEA’nın değişik ülkelerde  yasa ve kurallara uyduğunu iddia ettikten sonra “IKEA’da çalışan herkesin sendikalarda örgütlenme hakkının tamamiyle doğal” olduğunu ifade ediyor.
Makalede Türkiye’de IKEA’nın çalışanların sendikada örgütlenmesini engellediği için sert eleştirilere uğradığı, IKEA yöneticilerinin çalışanların sendikalarda örgütlenmelerinin engellenmesi için rüşvet, tehdit ve intikama başvurdukları vurgulanıyor.

Türkiye’deki IKEA’ya  yönelik eleştirileri yanıtlayan Thorell, “Örneğin Türkiye’de yapılan hatalardan ders çıkarmak oldukça önemli. Aynı şeylerin başka ülkelerde olmaması için önemli” ifadesini kullanarak aynı hataların başka ülkelerde olmaması için Türkiye’de olanlardan ders çıkarılmasını gerektiğini söylemekle birlikte çalışanların Türkiye’de örgütlenmelerini engelleyen yöneticiler hakkında ne yapmayı düşündüklerini, nasıl bir değişikliğe gitmeyi düşündüklerini söylemiyor.

IKEA çalışanlarını örgütleyen Handels Sendikası Başkanı Lars-Anders Higgström, IKEA’nın İsveç’te sendikalarla normal ilişki içinde bulunduğunu ancak dünyanın diğer ülkelerinde üzücü bir tutum içinde olduğunu belirterek “Eğer bir firma İsveç şirketi olduğunu söylüyor ve her tarafta aynı köfteleri  satabiliyorsa her taraftada aynı personel politikasını uygulamalı” diyor.