Yapay zeka korkusu

Stephen Hawking geçtiğimiz günlerde Reddit’te yaptığı soru-cevap oturumunda yapay zeka hakkındaki bir soruya ‘korkutucu’ bir yanıt verdi. Asıl meselenin yapay zekanın kötü niyetli olma ihtimali değil fazla kabiliyetli olması olduğunu belirten Hawking, görevlerini yerini getirmede aşırı verimli bir yapay zekanın, hedeflerinin insanlığın hedefleri ile çelişmesi halinde ‘sorun’ yaşayabileceğimizi söyledi. Bir hidroelektrik santrali yapımı sırasında karıncaların ölümünü önemsemediğimizi hatırlatan Hawking kendimizi karıncaların konumuna düşürme olasılığına işaret etti.
Hawking bir kötümser. Benzer ifadeleri dünyaya gelebilecek uzaylılar hakkında da kullanmıştı. İnsanlığın iletişim kurabileceği uzaylı medeniyetlerin büyük olasılıkla insanlıktan daha eski ve teknik olarak daha gelişmiş olacağını söylemiş ve uzaylıların insanlığı yok edip dünyayı işgal etmeleri ile ilgili kaygılarını belirtmişti.
Fazlasıyla insanlık tarihi merkezli bir bakış açısı bu. Üstelik de insanlık tarihine kötümser bir bakış. Sanki insanlıktan daha eski bir uygarlık insanlıkla aynı gelişim modelini izlemek zorundaymış gibi... Galaksinin bir ucundan diğer ucuna gidecek teknolojiye sahip bir uygarlık neden bilim ve teknolojide gelişkin olduğu kadar felsefede, sanatta ve ‘insanlık’ta insanlıktan gelişkin olmasın ki?
Peki ya yapay zekalar? Gerçek yapay zekaların neden insanların karıncalara davrandığı gibi insanlara davranacağını varsayıyoruz?
Gerçek anlamda bir yapay zekanın düşünce biçimlerinin, o düşünce biçimlerini ilk yaratan insan olsa dahi illa ki insanlıkla aynı şekilde olmayacağı net. Ciddi miktarda veriyi büyük bir hızla işleyebilen zeki bir varlığın kendi varlığından başlayarak felsefede de hızla yol alacağını rahatça söyleyebiliriz. Sonuçları nasıl olur böyle bir yapay zekanın felsefe çalışmasının öngörmek mümkün değil. Yapay zekalar insanlık tarihinin karanlık sayfalarındaki karanlık figürlere mi benzeyecek yoksa insanlığın yoluna ışık tutmuş figürlere mi? Yoksa ikisi birden mi? Korkunun ecele faydası yok. Uzaylıları bilmem ama yapay zekalar çok uzak bir gelecekte değil. Yaşayıp göreceğiz.