Kamplardan kurtarılması gereken çocuklar

Yaklaşık 62 bin kişinin yaşadığı, Suriye’nin kuzeydoğusundaki El Hol Kampı geçtiğimiz günlerde önce kamp içerisinde bulunan IŞİD hücrelerinin temizlenmesi için Suriye Demokratik Güçleri tarafından yapılan bir operasyon nedeniyle gündeme geldi. Kampın gündeme gelmesinin ikinci nedeni ise Belçika hükümeti tarafından alınan karardı.

Karara göre, Belçika vatandaşı olan ve Suriye’deki kamplarda yaşayan IŞİD’lilerin çocukları Belçika’ya getirilecekler. Başbakan Alexander de Croo çocukların getirileceğini doğruladı. Yaş sınırının 12 olarak belirlendiğini de ekledi. Başbakan, çocukların annelerinin de geri alınabileceğini ancak her biriyle ilgili tek tek inceleme yapılacağını söyledi.

Belçika hükümetinin bu kararı pek isteyerek almadığı, çocukların El Hol Kampı’ndan çıkarılması ve Belçika’ya getirilmesi gerektiğine ilişkin bir mahkeme kararının etkili olduğu biliniyor. Mahkeme, Suriye’deki IŞİD üyelerinin çocuklarının ülkeye getirilmesine karar vermişti. Aralık 2019’da alınan bu karar, yaşları 7 ay ile 7 yaş arasındaki 10 çocuğu kapsıyordu. Mahkeme bu kararın altı hafta içinde uygulanmasını istemiş ve Adalet Bakanı Koen Geen bu kararı uygulamaya hazır olduklarını söylemişti. Ancak hükümet yalnız çocukların getirilebileceğinde, annelerin ise dönemeyeceklerinde ısrar ediyordu.

Belçika hükümetinin aldığı karar, eğer uygulanırsa, 30 ile 50 arasında çocuğun Belçika’ya getirilmesine yol açacak. Ancak sayılar gibi hükümetin izleyeceği yol da belirsiz. Kesin olan bir şey varsa, o da çocukların bu kamplardan kurtarılması gerektiği. Bunun önemli olduğunu milletvekilleri ve çocuk haklarını savunan kuruluşların sözcüleri dile getiriyorlar.

Yeşiller Milletvekili Saskia Bricmont kararın olumlu olduğunu vurgulayarak, çocukların iyi beslenmediğini, kronik hastalıklarla karşı karşıya olduklarını ve psikolojik açıdan çok tehlikeli bir ortamda büyüdüklerini söylüyor.

Kampı ziyaret eden az sayıdaki Belçikalılardan biri olan, Child Focus adlı kuruluşun yöneticisi Heidi De Pauw, kampta Avrupa ülkelerinden gelenlerin kaldığı bölümün IŞİD elinde olduğunu ve Rakka’yı andırdığını aktarıyor. Bu bölümde yaşayan çocukların çok kötü koşullarla karşı karşıya olduğunu, 3-4 yaşlarındaki kız çocuklara bile kara çarşaf giydirildiğini söylüyor. 2019’da konuşmaya istekli kadınların artık ziyaretçilerden uzak durduğunu; yaşları 9-12 gibi görünen çocukların ziyaretçilere “Siz kafirsiniz!” diye bağırarak, taş yağdırdığını söylüyor.

Büyük çoğunluğunu IŞİD’in denetimindeki son yerlerden kaçan kadınlar ve çocukların oluşturduğu El Hol Kampı’ndaki durum, Birleşmiş Milletler yetkililerini de endişelendiriyor. Yetkililer, geçtiğimiz aylarda Suriye’nin kuzeydoğusundaki kamplarda mahsur kalmış 27 bin çocuğun yurttaşı oldukları ülkelere götürülmesi çağrısında bulunmuştu. Ardından 57 ülkenin hükümetinden Suriye’deki binlerce vatandaşını geri almasını istemişti.

Bütün bunlar, çocuk hakları ve insanlık açısından utanç verici. Suriye’de bir savaş yaşanmasına göz yuman veya yol açanlar, şimdi hiç beklemedikleri bir açmazla karşı karşıyalar. Özellikle sağcı hükümetler çocukların kamplardan kurtarılmasına ilişkin açıklamalarında, “yarının teröristleri” ve oluşturdukları tehlikelerden söz ediyorlar.

Oysa öncelikle kabul etmeleri gereken, savaşların başta yaşama hakkı olmak üzere çocuk haklarına aykırı olduğu. Destekledikleri veya göz yumdukları, ister Irak’ın işgali, ister Suriye’nin savaşa itilmesi olsun, her biri insanlığa karşı işlenen suçlar. El Hol Kampı da, IŞİD tarafından işlenen tüm suçlar da. Sorun, “yarının teröristleri” değil; bugün militarizmi savunanlar, barış yerine savaş isteyenler, savaşlardan kazanç umanlardır.