Fransa seçimleri: Maç içindeki maçlar

Önümüzdeki yıl Fransa’da seçim yılı. Hem nisan ayında cumhurbaşkanlığı seçimleri var hem de haziran ayında milletvekili genel seçimleri. Daha şimdiden adaylar belli olmaya ve siyaset sahnesi hareketlenmeye başladı. Bir yanda pandemi politikalarıyla prestij kaybeden mevcut Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron var. Adaylığını açıklamanın en doğru zamanını kolluyor. Ancak resmen açıklamasa da seçim kampanyasını aslında başlatmış durumda. Şu sıralar bir uçtan diğerine Fransa turu yapmakta. “Yeniden Büyük Fransa” çağrılarıyla ve daha fazla güvenlik vaatleriyle Macron sürekli sağa kırıyor. Kendi partisinden ayrılıp Yeni Demokratlar safına geçen bir milletvekili, herkese duymak istediğini söylediği gerekçesiyle Macron’u çok uluslu teknoloji şirketi Amazon’a benzetti: “Macron Amazon gibi. Her şey var ve üstelik de eve teslim!”

Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo da Sosyalist Partinin adayı. Geçtiğimiz günlerde Hidalgo Twitter hesabından Türkçe mesaj yayınlayarak Ekrem İmamoğlu’na desteği için teşekkür etti. Bu hareketiyle, Paris’te yaşayan ve oy kullanma hakkına sahip olan Türkiyelilerin en azından bir bölümünün sempatisini kazanmıştır herhalde. Ancak hem partisinin içinden bazı politikacıların hem de belediye yönetiminde ittifak yaptığı Yeşiller’in sempatisini aynı oranda kazanmadığını, hatta onları sık sık kızdırdığını basından öğreniyoruz. Zaten Hidalgo’nun önemli bir rakibi de ön seçimleri kazanarak Ekolojistlerin başkan adayı olan Yannick Jadot. Sola bakınca Fransa’da da bir araya gelememe hali açıkça görülüyor. Zira, siyasi yelpazenin solunda aday bolluğu var. Bu durumu anlatmak için Fransız basını “Solda, maç içinde maç oynanıyor” diyor. Aslına bakarsanız o maç içinde maç sağda da oynanıyor.

Cumhuriyetçilerin (LR) adayı 4 Aralık’ta yapılacak kongrede belirlenecek. Aday adaylığını açıklayan Eski Çalışma Bakanı Xavier Bertrand’ın kamuoyu yoklamalarının favori adayı olduğu, ancak partisinin favorisi olmadığı yönünde değerlendirmeler var. Resmi adayı parti aktivistlerinin belirleyeceği Cumhuriyetçilerde ayrıca, Jacques Chirac’ın danışmanlığını da yapmış olan, şimdilerde Ile-de-France Bölge Konseyi Başkanlığı görevini yürüten Valérie Pécresse de adaylık için yarışacak isimler arasında. Kongrede favori adaylardan bir diğeri de Michel Barnier. Barnier de uzun yıllardır vekillik ve çok kez bakanlık yapmış bir siyasetçi.

Ulusal Birlikin (UN) başında yer alan Marine Le Pen ise bu seçimlerde, 2017’deki seçimlerin aksine, korkulan aday olmaktan çıkmış gibi. Adayların çoğunun sağa hatta aşırı sağa oynuyor oluşunun bunda önemli bir payı var. Marine Le Pen partinin başkanlığını 2011’de babası Jean-Marie Le Pen’nden devraldı. Babasının adaylık ve parti başkanlığı dönemlerini bilmeye, hatırlamaya yaşım müsait. 2002’de Chirac ile baba Le Pen ikinci tura kalıp yarıştığında Paris’te doktora öğrencisiydim. Ben onun babasını da bilirim yani :)

Henüz resmen adaylığını açıklamamış olsa da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin en “renkli” ve en tartışmalı adayı şüphesiz Eric Zemmour. Gazeteci ve Televizyon Programcısı Zemmour, aşırı sağın en popülist figürü olarak karşımızda. O kendisini aşırı sağcı olarak tanımlamasa da durum bu. Zaten bu dünyada hiçbir faşist çıkıp açık yüreklilikle ben faşistim demiyor. Böyle bir adayın çıkmış olması en çok Macron’un işine yararken, en fazla zarar gören ise Marine Le Pen. Zira, Zemmour Le Pen’e en yakın rakip ve aşırı sağın oylarını bölecek gibi görünüyor. Genelde soldan bildiğimiz bölerek ya da benzerini tedavüle sokarak etkisiz kılma halleri, bu defa Fransız aşırı sağında kendisini gösteriyor.

Adaylar elbette bu saydıklarımla sınırlı değil. Zaten Fransa’da seçimlerin ilk turunda bütün siyasi partiler kendi adaylarını çıkarır. İkinci turda ise, bu tura kalan iki aday yarışır. Seçim ittifakları ile gönüllü ya da gönülsüz destekler de işte bu aşamada kendisini gösterir.

Seçmen yaşının 16’ya indirilmesinin de tartışıldığı Fransa’da, görünen o ki, önümüzdeki aylar politik kartların yeniden karılacağı bir dönem olacak. Haziran 2022 milletvekili seçimlerinin benim için kişisel bir önemi de var. 1999’da Sorbonne’da birlikte yüksek lisans yaptığım bir dostum bu seçimlerde milletvekili adayı oluyor. Dolayısıyla Fransa’daki seçimleri bu defa daha bir heyecanla izleyeceğim. Doğrusu pek maç izlemem ancak maç içindeki maçlar hep ilgimi çeker :)